ZELİHA DOĞAN İLE
299. DİYALOG
İKİLEM AYRIMI
İKİLEM AYRIMI
Zeliha Dogan Photography'da Owner. İstanbul'da yaşıyor.
Sanat / Barış ilişkisi sizce nedir?
Merhaba Güzel bir soru.
Photoshoplarım bitsin cevaplayacağım
Ok. Daha sonra fotoshopladığınız son örnekleri de paylaşabiliriz diyalogumuzda...
Tamam, teşekkürler...
Öncelikle sanat derken neyi kastettiğimiz çok önemlidir çünkü dünyaya hangi pencereden baktığınız burada belirleyicidir.Hatırlamalı ki Hitler döneminde de sanat yapılıyordu ama o sanat faşizme hizmet ediyordu. Demek ki sanat güdümlü de olabilir... Her hangi bir sınıf anlayışına da hizmet edebilir ya da çağımız da çok yaygın olan kapitalizmin yaygınlaştırmayı başardığı gibi uslu ve anlamsız bir estetik gösterisine de dönüşebilir.Yani zararsız ve içi boşaltılmış estetik söylemlere dönüştürebilir.Üstelik üsttenci bir yerden konuşarak anlaşılmazlığını elit ve erdemli bir duruş gibi yutturmaya çalışır. Ne kadar anlaşılmaz olursa (yani gerçek yaşamdan kopuk) o kadar sanatsal olduğunu iddia eder.
Aslında sanat, bağımsız ve isyankar olmalıdır.Söylediği şeylerde alt yazı gerekmemelidir.Hatta soyut sanat ta bile bu açıklık ve anlaşılırlık hali somut olmalıdır:Örneğin, Picasso’nun Naziler tarafından bombalanması sonucunda Guernica kasabası ile ilgili yapmış olduğu soyut Guernica tablosu anlam ve içerik olarak oldukça somut bir örnektir.Demek ki sanatçı bulutlardan seslenmek yerine bizzat soyut eserlerinde bile anlaşılmayı tercih ederek basit gerçekleri estetik bir yorum ile sunmalıdır. Nazım’ın basit gibi görünen şiirlerindeki estetik gibi. Ya da Andre Segovia‘nın basit gibi görünen gitar çalım tarzında ki estetik usta sadelik gibi.
Bazı Sovyet dönemi eserlerinde ise sadece propaganda ön plana çıkmıştır.Burada ajitatif bir dil önde iken estetik ve gerçekler ikinci plana atılmıştır.Barış’a gelince, bir sanatçı her şeyi savunabilir; savaşı , devrimi, faşizmi ya da inandığı herhangi bir şeyi...Yani barışı savunmak ile herhangi bir gerçeği savunmak tamamen sübjektif bir tercih meselesidir.Mesela aynı sonuca ulaşmak için HDP barış söylemindeyken PKK ideolojisi silah ile mücadeleyi tercih etmektedir, yani devrimci şiddeti.Bu durumda HDP’li bir sanatçi,eserlerinde barışçı bir söylem kullanmayı tercih ederken diğer taraf farklı bir dil kullanmayı tercih edecektir.Son söz: Demek ki bu mesele tamamen sübjektif bir bakış acısına bağlıdır.
Aslında sanat, bağımsız ve isyankar olmalıdır.Söylediği şeylerde alt yazı gerekmemelidir.Hatta soyut sanat ta bile bu açıklık ve anlaşılırlık hali somut olmalıdır:Örneğin, Picasso’nun Naziler tarafından bombalanması sonucunda Guernica kasabası ile ilgili yapmış olduğu soyut Guernica tablosu anlam ve içerik olarak oldukça somut bir örnektir.Demek ki sanatçı bulutlardan seslenmek yerine bizzat soyut eserlerinde bile anlaşılmayı tercih ederek basit gerçekleri estetik bir yorum ile sunmalıdır. Nazım’ın basit gibi görünen şiirlerindeki estetik gibi. Ya da Andre Segovia‘nın basit gibi görünen gitar çalım tarzında ki estetik usta sadelik gibi.
Bazı Sovyet dönemi eserlerinde ise sadece propaganda ön plana çıkmıştır.Burada ajitatif bir dil önde iken estetik ve gerçekler ikinci plana atılmıştır.Barış’a gelince, bir sanatçı her şeyi savunabilir; savaşı , devrimi, faşizmi ya da inandığı herhangi bir şeyi...Yani barışı savunmak ile herhangi bir gerçeği savunmak tamamen sübjektif bir tercih meselesidir.Mesela aynı sonuca ulaşmak için HDP barış söylemindeyken PKK ideolojisi silah ile mücadeleyi tercih etmektedir, yani devrimci şiddeti.Bu durumda HDP’li bir sanatçi,eserlerinde barışçı bir söylem kullanmayı tercih ederken diğer taraf farklı bir dil kullanmayı tercih edecektir.Son söz: Demek ki bu mesele tamamen sübjektif bir bakış acısına bağlıdır.
Ancak yollayabildim:-)
Bu arada küçük bir not, elinde çiçek olan kız ile: Zübeyde'nin elinde bir çiçek, işliyor çiçeğini... bakıp gülümsüyor, utangaç bir şekilde bana gösteriyor. "Senin için" diyor.....
Mardin, Dara Köy... 2013 (Ek 1)
Bir kaç soru ile sürdürmek isterim:
-Fotograf sanatı ile nasıl tanıştınız, öncesinde farklı sanat dallarıyla ilişkiniz oldu mu?
-HDP PKK ikileminden hareket edersek, idealler uğruna emek, can, para, zaman v.s. harcayanlar ile üretimlerin üzerine oturmaya çalışanları nasıl ayırdedersiniz?
-"Kağıt Toplayan Kırmızılı Kız" fotografınızda olduğu gibi, gölgeler ne anlam ifade eder?
EKLER: